«ҚазМұнайГаз» ҰК АҚ (ҚМГ) Қазақстанда экологиялық таза авиаотын – SAF (Sustainable Aviation Fuel) өндіретін зауыт құрылысына арналған технико-экономикалық негіздеме (ТЭН) әзірлеу туралы келісім жасалғанын хабарлады. Бұл туралы Kapital.kz ҚМГ баспасөз қызметіне сілтеме жасап жазады.

Келісімге қол қойған тараптар:

• «ҚазМұнайГаз-Аэро» ЖШС (ҚМГ еншілес ұйымы),

• АҚШ-тың LanzaJet, Inc. компаниясы,

• қазақстандық агроөнеркәсіптік холдинг «KazFoodProducts» ЖШС (KFP).

ҚМГ мәліметінше, 2023 жылы алдын ала ТЭН сәтті аяқталған. Ал негізгі ТЭН 2025 жылдың соңына дейін дайын болады деп жоспарлануда.

🌍 Жоба маңыздылығы

Бұл бастама Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың Қазақстанды халықаралық авиациялық хабқа айналдыру жөніндегі тапсырмасымен тығыз байланысты.
2025 жылдың наурызында АҚШ-та ҚМГ басқарма төрағасы Асхат Хасенов пен LanzaJet бас директоры Джимми Самарцис кездесу өткізіп, SAF өндірісі бойынша ынтымақтастық перспективаларын талқылаған болатын.

ТЭН әзірлеу аясында:

• зауыт салынатын аймақ таңдалады,

• өндіріс көлемі анықталады,

• инфрақұрылымдық және логистикалық шешімдер қарастырылады,

• инвестициялық шешімге негіз қаланады.

✈️ SAF дегеніміз не?

SAF (Sustainable Aviation Fuel) — жаңартылатын ресурстардан өндірілетін экологиялық авиаотын. Ол Jet A-1 маркалы отынмен араластырыла отырып, көмірқышқыл газының шығарындыларын азайту үшін қолданылады.

ҚМГ-нің үш мұнай өңдеу зауыты 2018 жылдан бастап Jet A-1 өндіруге дайын. Қазіргі таңда еліміздегі әуежайлардың жанармай инфрақұрылымы кезең-кезеңімен SAF-ты қабылдауға бейімделуде.

ҚМГ атап өтеді:

«Бұл жобаның арқасында Қазақстан Париж келісімі аясындағы көміртектік бейтараптық мақсатына жақындай түсіп, **халықаралық әуекомпанияларды тартуға және жаңа көлік логистикасын дамытуға мүмкіндік алады».

🔬 Жобаның серіктестері:

• LanzaJet – этанолдан SAF өндіру технологиясы бойынша әлемдік көшбасшы.
  Серіктестері: All Nippon Airways, British Airways, Virgin Atlantic.
  Технологиясы парниктік газдар шығарындыларын 95%-ға дейін азайтады.

• KazFoodProducts (KFP) – қазақстандық ірі агрохолдинг.
  Құрамына «BioOperations» ЖШС кіреді – бидайдан биоэтанол өндірумен айналысады.
  Сонымен қатар Qostanay Grain Industry зауытын салып жатыр (қуаты – 430 мың тонна бидай өңдеу), ол SAF өндірісі үшін шикізат көзіне айналады.

💼 Инфрақұрылымға инвестициялар

Бұған дейін әуежайлардың отын инфрақұрылымына 15 млрд теңге көлемінде инвестициялық жобалар жүзеге асырылатыны хабарланған болатын. Бұл дәстүрлі авиаотын мен SAF сақтау және пайдалануды қамтамасыз ету үшін қажет.

📎 Дереккөз: Kapital.kz