Ұялы байланыс операторлары мен банктердің қызметкерлерін жауапқа тарту ұсынылды

Мәжіліс төрағасы Ерлан Қошановтың айтуынша, алаяқтықтың кінәлілерін ғана емес, мәселенің шешімін де іздеу керек. "Жауапкершілікке тартылуы тиіс тек осы схемалардың ұйымдастырушылары ғана емес, сонымен қатар оған ықпал ететіндер де. Бұл – мобильді операторлар, қаржы ұйымдарының адал емес қызметкерлері, дропперлер және басқалар. Киберқылмыспен күресті күшейтіп, қылмыстық жауапкершілікті барынша қатаңдату қажет. Көп бөлігі шетелден жасалатын кибершабуылдар екенін түсінеміз, бірақ жауапкершілік барлық қатысушыларға бірдей болуы тиіс", – деп мәлімдеді ол.
Қошанов, заңды күшейтпей, халыққа қиындық туғызатын алаяқтық әрекеттерін тоқтату мүмкін емес екенін айтты. "Сондықтан, мәжіліс комитетіне осы мәселеге байланысты заң жобасын тез арада әзірлеуді тапсырамын. Бұл жұмысқа бүгін осы мәселені көтерген депутаттар да қатысатынына сенімдімін", – деп қосты ол.
Мәжілісмен Марат Башимов дропперлік үшін қылмыстық жауапкершілікті күшейтіп, қылмыстық табыстарды алу мақсатында банктік шоттарға заңсыз кіруге және төлем карталарын үшінші тұлғаларға беру үшін түрмеге қамау мерзімін ұлғайтуды ұсынды.
"Банктерге күмәнді қаржылық операцияларды бақылауды енгізуді, әсіресе дроп-карталарды пайдалану жағдайларымен байланысты, және банктерге клиенттердің шоттарына бақылаудың жеткіліксіздігі үшін әкімшілік жауапкершілік белгілеуді ұсынамын. Сондай-ақ, құқық қорғау органдары, банктер мен басқа қаржы ұйымдары арасында ақпарат алмасуды тиімді ұйымдастыру қажет", – деді ол.
Депутат Бақытжан Базарбек онлайн қарыздарды алу кезінде қарыз алушылардың банк бөлімшесіне жеке барып, қатысуын міндеттеу қажеттігін айтты. Сондай-ақ, ол 21 жасқа толмаған немесе 55 жастан асқан тұлғалармен тек жазбаша келісім алғаннан кейін ғана банк пен МҚҰ арасында келісімшарт жасасуды талап ету ұсынысын алға тартты.
"Біз үшінші тұлғалар арқылы алынған алаяқтық қарыздарды жою негіздерін кеңейту бойынша жұмыс істеп жатырмыз. Әлі күнге дейін, сотқа арыз беруге мүмкіндігі жоқ зардап шеккендер бар", – деп атап өтті ол.
Депутат сонымен қатар Қылмыстық кодекстің 190-бабы бойынша цифрлық алаяқтық түрлерінің жеткіліксіз анықталғанын айтты. "Кейбір жағдайларда санкциялар, әсіресе айыппұлдар, келтірілген залалдың көлеміне сәйкес келмейді. Сондықтан, Қылмыстық кодекске 'алаяқтық' және 'сенімсіздікке пайдалану' терминдерін нақты анықтау және алаяқтық әрекеттердің нақты түрлерін белгілеуді ұсынамыз. Бұл қылмыстар үшін, әсіресе үлкен және аса үлкен мөлшерде, түрмеге қамау мерзімін ұлғайтып, қылмыстық жолмен алынған мүлікті тәркілеу мүмкіндігін қарастыру қажет", – деп қортындылады ол.
Соңғы бес жылда елде алаяқтық әрекеттер саны 1,5 есеге артты, ал оларды ашу көрсеткіші тек 36% құрайды.