Қазақстанда пайдалы қазбаларды пайдаланушыларға экологиялық талаптарды қатаңдату ұсынылды. Мәжіліс депутаты Сергей Пономарев Каспий теңізіндегі экологиялық жағдайдың нашарлап бара жатқанын атап өтті және уақытында шаралар қабылдамаса, Каспийдің токсикалық суға айналып кетуі мүмкін екендігін мәлімдеді.

"Егер біз қажетті шараларды қабылдамасақ, Каспий токсикалық лужаға айналып, онда балық, жануарлар, өсімдіктер мен адамдар болмайды. Сондықтан пайдалы қазбаларды пайдаланушылармен жасалған келісімшарттардың экологиялық шарттарын қайта қарауды ұсынамын. Қоршаған ортаға қауіп төндіретін компаниялардың лицензияларын уақытша тоқтату қажет. Сондай-ақ, Каспий теңізінің акваториясындағы барлық мұнай жобаларын халықаралық экологиялық аудиттен өткізіп, олардың қоршаған ортаға әсерін бағалау керек", – деп атап өтті Пономарев.

Сергей Пономарев Қазақстан Каспий теңізінің ең үлкен және таяз бөлігін иеленетінін және бұл аймақта мұнай өндіру жұмыстары белсенді жүргізіліп жатқанын айтты. 2005 жылдан 2023 жылға дейін теңіз деңгейі 185 см төмендеген, ал 2008-2023 жылдар аралығында Қазақстанның Каспий теңізіндегі акваториясы 7%-ға қысқарған.

"Атырау ауданында теңіздің ең көп таяздануы байқалады. Мұндай қарқынмен солтүстік Каспий 75 жыл ішінде жойылуы мүмкін. Теңіздегі биоәртүрлілік терең дағдарысқа ұшырауда. Уытты химиялық заттардың ағып кетуі мен мұнай төгілулері су ортасын ластап, теңіз жануарларының санының азаюына әкелді. Мысалы, 1 миллионнан 100 мыңға дейінгі тюленьдер саны азайды", – деп мәлімдеді депутат.

Одан бөлек, ол Атырау және Маңғыстау облыстарында тұрғындардың өмір ұзақтығының қысқаруы, қатерлі ісік ауруларының көбейіп жатқанын айтып өтті. Сондай-ақ, ол 2040 жылға қарай экологиялық мигранттар саны 5 миллион адамға жетуі мүмкін екенін ескертті.

"Мұнай өндіруші компаниялар экологиялық нормаларды елемейді, олар қаржылық жауапкершілікті мемлекетке артып, айыппұлдарды дауға салып немесе оларды басқа төлемдермен өтейді. Әсіресе қорық жерлерінде мұнай мен газ өндіру жұмыстары алаңдаушылық туғызады", – деп қорытындылады Пономарев.

Елде бұған дейін Каспий теңізіндегі мұнай кен орындарында төтенше жағдайлар үшін теңіз авариялық-құтқару қызметін құру ұсынылған болатын.